آموزشیار

اقدام پژوهی

اقدام پژوهی : اگر شما فرهنگی گرامی به دنبال قوی ترین و بهترین نمونه های اقدام پژوهی معلمان و دانشگاه فرهنگیان می گردید جای درستی را انتخاب کرده اید. بهترین و خارق العاده ترین نمونه های کامل اقدام پژوهی را می توانید از این سایت دریافت نمایید. اگر نیاز به مشاوره دارید می توانید با ما تماس بگیرید. در غیر اینصورت می توانید مقالات اقدام پژوهی خود را بنا بر سلیقه و پست سازمانی تان انتخاب نمایید.

پادکست درباره اقدام پژوهی

اقدام پژوهی چیست ؟

اقدام پژوهی یکی از روش های تحقیق به شمار می آید و به شکل نظام مند ، کارآمد و سازنده می باشد . با توجه به اینکه اتفاق نظر بر سر مفاهیم مربوط به اقدام پژوهی وجود ندارد یکی از بحث برانگیزترین روش های تحقیق در علوم اجتماعی می باشد . اقدام پژوهی از طرفی روش جدید خود را دارد و از طرف دیگر به پژوهشگر اجازه می دهد براساس تفکر خلاقانه ، تجربه و دانش خود به راه حل و نتایج جدید دست یابد .

برای دانلود بالای هزار عدد اقدام پژوهشی به تفکیک پست سازمانی کلیک کنید

اقدام پژوهی در مباحث اجتماعی ، تربیتی ، روانشناختی و مخصوصاً مسائل مربوط به آموزش و پرورش و مدارس از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است . بی تردید مطالعه منابع مربوط به اقدام پژوهی به پژوهشگران کمک می کند تا در انجام تحقیقات و پژوهش های خود تخصص و مهارت لازم را کسب نمایند .در زمینه اقدام پژوهی منابع متعددی به نگارش درآمده است .

گاه بهترین کار مطالعه مقاله های معتبر در این رابطه است.اما براساس تجربه می توان گفت معلمان و دانشجویان در مسیر اقدام پژوهی به منبعی آسان و در عین حال جامع و علمی تحت عنوان «اقدام پژوهی » نیاز دارند .

تاثیر معلم پژوهنده بر اعتلای سطح علمی کشور

امروزه در پی گسترش روز افزون نظام های آموزشی و ایجاد تغییرات پی در پی در ساختار و برنامه های آموزشی، ضرورت افزایش اثربخشی و کارایی تعلیم و تربیت بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. از یک طرف دگرگونی ها و تحولات بسیار در زمینه های مختلف علوم و تکنولوژی سبب تغییر روش های تدریس و لزوم آشنایی معلمان با فناوری های جدید آموزشی شده است. از طرف دیگر حفظ تداوم کیفیت و اثربخشی تدریس مستلزم شناسایی مشکلات و چالش های پیش رو و پیش بینی نشده است.

هدف تمام برنامه های ضمن خدمت آموزش و پرورش راهنمایی، هدایت و توانمند شدن معلمان در جهت بهبود تدریس است. معلم، حلقه ضعیف فرآیند آموزش و پرورش که مورد بازرسی قرار گیرد نیست بلکه در خط مقدم تعلیم و تربیت قرار دارد و هر اقدامی که بتواند به بهبود و مرمت نقش بی بدیل معلم در فرآیند آموزشی و تربیتی کمک کند(از جمله اقدام پژوهی) گامی بزرگ درپیشبرد اهداف نظام تعلیم و تربیت است.همچنین می توانید برای دانلود انواع طرح جابر به برگه مربوطه مراجعه نمایید.

نقش تعریف شده اقدام پژوهی برای معلمان

اساسي ترين نقش تعريف شده براي معلمان در نظام هاي آموزشي"ياددهي" مي باشد .در واقع موضوع "ياددهي" در فرايند آموزش در چارچوب فعاليتهاي معلمان به ظهور مي رسد و عمده ترين مفهوم در تعريف نقش معلم به حساب مي آيد.

درسالهاي اخير محققان حوزه تعليم و تربيت در راستای موثرتر ساختن فرايند ياددهي وظيفه ديگري براي معلمان ترسيم نموده اند كه از آن تحت عنوان"اقدام پژوهي" ياد مي شود.

منظور و مقصود اصلي ازاقدام پژوهي نيز شناسايي نقاط ضعف و مشكلات موجود در فرايند فعاليتهاي آموزشي، طراحي برنامه مناسب براي مداخله در برنامه هاي جاري، ارزشيابي بروندادهاي آموزشي و توسعه استراتژيهاي موثر براي فعاليتهاي آتي مي باشد.

نقش اساسی و مهم معلمان در نظام تحقیقاتی کشور

حال با توجه به نقش اساسی و مهم معلمان در نظام تحقیقاتی کشور باید گفت که متأسفانه یکی از کلیدی ترین و مهم­ترین ضعف­های کشور در این واقعیت رخ می­نماید که معلمان صرفاً در نقش آموزشی خود تحلیل یافته­اند و محدود شده­اند، حال آن که در جهان امروز منطق آموزش صرف را به هیچ روی نمی­توان به ذهن متبادر ساخت.

پیامدهای اقدام ­پژوهی از نظر محققان

1. - پژوهنده شدن معلم سبب رشد پرسشگري در محيط مدرسه و كلاس مي­شود.
2. - حس تعلق و مشاركت جويي را بين معلمان افزايش مي­دهد.
3. - فاصله بين نظر و عمل را كه مورد انتقاد اكثر صاحب نظران تعليم و تربيت است از بين مي‌برد.
4. - پژوهنده شدن معلمان آنان را به آزادي و استقلال رهنمون مي­كند.
5. - باعث بالا رفتن پايگاه اجتماعي معلمان و تقويت عزت نفس در آنان مي­شود.
6. - سبب بهـبود توانـايي­ها و مهـارت­هاي معلمان و موجب خودسـازي و خودآموزي معلـمان مي­شود.
7. - نتايج پژوهش از بالا يا بيرون به مدرسه و كلاس صادر نمي­شود بلكه به همت معلم و همكاران او بدست مي­آيد.

اين معلمان حرفه اي باور دارند كه تدريس يك جريان پژوهشي است و آنها با تفكرمي توانند در فرآيند ياددهي- یادگیری تاثیر گذار باشند و به عنوان يك صاحب نظر اظهار نظر نمايند منظور از معلم پژوهنده، معلمان و ديگر كاركنان آموزش و پرورش كه به منظور اثربخش كردن آموزش، مديريت و بهسازي آن به صورت فردي و گروهي، در پژوهش­هاي ويژه آموزشي فعالانه مشاركت مي­كنند تا نتايج حاصل از آن بلافاصله در حل مسائل كلاس­هاي درسي و مدرسه به كار گيرند و فرايند يادگيري و ياددهي را بهبود بخشند.

هدف از اجراي برنامه­ي معلم پژوهنده چگونه محقق می شود؟

هدف از اجراي برنامه­ي معلم پژوهنده، تشويق معلمان به رويكردهاي علمي و پژوهشي در حل مسائل كلاس درس و مدرسه است تا از اين راه روحيه و بينش علمي در بدنه­ي آموزش و پرورش سراسر كشور رشد يابد. همچنين ارج نهادن به تجربه­هاي پژوهشي و نو آورانه­ء معلمان، تقويت خودباوري در آنان و فراهم ساختن زمينه­هاي لازم براي رشد و ارتقاي دانش آنان از طريق پژوهش در عمل، از اهداف ديگر طرح معلم پژوهنده است .

چرا اقدام پژوهی در سطوح مختلف آموزشی نیاز است ؟

در سطوح مختلف آموزشی هر فرد به دنبال افزایش و ارتقای برند خودش است. به این معنی که آموزگار یا معاون یا مدیر آموزشگاه هر کدام به نحوی می کوشند که روش های تدریس و تربیتی خود را ثبت نمایند. طوری که این تجربیات در رابطه با تعلیم و تربیت حرفی برای گفتن داشته باشد. قطعا تجربیاتی مفید است که حاصل تلاش عملی معلمان و سایر همکاران فرهنگی است.

برای دانلود بالای هزار عدد اقدام پژوهشی به تفکیک پست سازمانی کلیک کنید

مسلما می دانید که از بین تجربیاتی که در جشنواره ها اعلام می گردد ، اقدام پژوهی بیشترین مدلی است که می بایست در عمل اتفاق افتاده باشد. حتی برای این کار از شخص مستندات طلب می کنند. بله در سایر بخشنامه های تجارب برتر و ایده های تحولی و تجارب موفق و برتر مدیران و معاونین تا این حد سختگیری نمی شود. اما در پژوهش در عمل می بایست کاملا عملی و ملموس اجرا شده باشد.

بنا بر این با توجه به حالت عملی اقدام پژوهی ، قطعا می توان آن را تعمیم داد و در سایر تجربیات توسط افراد مختلف به کار گرفته شود. از همین رو ست که این مدل تجربه حاشیه های زیادی دارد و از نظر اهل فن در تمام سطوح آموزشی نیاز است.

چگونه می توان یک اقدام پژوه برتر و خارق العاده شد ؟

یک محقق برتر و اقدام پژوه خارق العاده ، شخصی است که ویژگی های منحصر به فردی دارد. این شخص هرگز اطلاعات دیگران را کپی نمی کند. تجربیات دیگران را به نام خود جا نمی زند. از اقدام پژوهی همکاران نت برداری نمی کند. او هرگز به برتری در جشنواره نمی اندیشد. یک معلم و اقدام پژوه موفق و خارق العاده فقط به فکر انجام پژوهش عملی به منظور کمک به دانش آموزان است. او فقط به بهبودی کلاس و مدرسه اش می اندیشد. برای او تنها چیزی که حائز اهمیت است نتیجه گرفتن از پژوهش در عمل است نه برنده شدن در مسابقه .مثل طرح بوم

از خود می پرسید : مگر چنین شخصی هم وجود دارد ؟ مگر کسی نادان است که به مسابقه فکر نکند و فقط به اعتلای نظام آموزشی فکر کند؟ چطور امکان دارد کسی که پژوهش عملی مبتنی بر بازخورد انجام می دهد در جشنوراه شرکت کند ؟ پاسخ این سولات به یکی دو دهه قبل برمی گردد. آن زمان اصلا اینترنتی به این شکل فعال نبود و در سایت هایی مثل ما نمونه های مختلف اقدام پژوهی گذاشته نمی شد. در آن زمان آنقدر برنده شدن در پژوهش عملی ملاک نبود و کسانی که شرکت می کردند بیشتر تجربیات اعمال شده و نتیجه گرفته شده خودشان را در قالب متنی ساده ارائه می نمودند.آنها اقدام پژوه برتر و خارق العاده بودند.

معلمان مي توانند درخصوص پاسخ به مسايلي از قبيل موارد زير از روش اقدام پژوهي استفاده نمايند.

1. اصلاح و ارتقاء يادگيری دانش آموزان، 2. اصلاح و ارتقاء برنامه هاي تدريس، 3. انطباق وتدوين استراتژيهاي آموزشي براي ياددهي مطالب، 4. توسعه واصلاح مهارتهاي حرفه اي

شرايط لازم براي پژوهشگر شدن معلمان:

براي اينكه معلمان به پژوهش روي آورند لازم است:

1. آرامش خاطر نسبي داشته باشند و از امكانات پژوهشي مناسب در محيط مدرسه و از آزادي عمل نسبي برخودار باشند و در قید و بندهای ريز و درشت اداري و مدرسه نباشند.
2. احساس تعهد و تعلق براي اصلاح امور آموزشي تا بدين وسيله به پژوهش روي آورند.
3. روحيه مشاركت جويي با همكاران و دانش آموزان و ديگر عناصر مؤثر در امر يادگيري داشته باشند.
4. روحيه نقادي در عين حال انعطاف­پذير داشته باشند و پرسش­گر باشند.
5. اطلاعات اوليه لازم را داشته باشند و آگاهي از اصول اوليه پژوهش و دانش تربيتي و رشته­هاي وابسته داشته باشند و استفاده از يافته­هاي پژوهشي ديگران، در موقعیت­های آموزشی.
6. اعتقاد و احترام به ديگران و پذيرش ديدگاه­هاي گوناگون

الگوهای متفاوت در فرایند اقدام پژوهی

براي فرايند اقدام ­پژوهي الگوهاي متفاوتي ارائه شده است. ولي جنبه­ي مهمي كه تمام آن­ها اتفاق نظر دارند، عمل كردن در قالب چرخه هاست. استفـاده از چـرخه راهي سودمند براي يـافته­هاي اقدام ­پژوهي است. جنبه­ي اساسي اين چرخه­ها عبارتند از: برنامه­ريزي، اجرا و جستجو براي يافتن واقعيت.

براي اقدام­پژوهي چهار مرحله را معرفي كرده­اند:

• مرحله اول: تشخيص و برنامه­ريزي
• مرحله دوم: اقدام براي رفع مشكل
• مرحله سوم: مشاهده به منظور نمايان كردن ميزان تغييرات انجام شده براي رفع مشكل
• مرحله چهارم: بازتاب

- نتايج پژوهش از بالا يا بيرون به مدرسه و كلاس صادر نمي­شود بلكه به همت معلم و همكاران او بدست مي­آيد.

معلمان پس از فراگیری مفاهیم اقدام پژوهی چه چیزهایی کسب می کنند؟

معلمان و دبیران عزیز همیشه و همواره در طلب تربیت و دانش و ارائه آن به دانش آموزان جانفشانی می کنند. آنان می دانند که شمع محفل دانایانند. معلمان قبل از این مفاهیم نیز دین بزرگی بر ما داشته اند. در واقع این مفاهیم تئوریک تازه باب شده است و سال های قبل اصلا مرسوم نبود. در کل ، آنها پس از فراگیری مفاهیم فوق و به کار گیری آنها از نظر کتابت بسیار قوی تر می گردند. این مفاهیم هم به آنها کمک های شایانی می کند. در وقع به عنوان مثال :

• علاوه بر پرداختن به مباحث نظری به طور آسان و صریح مراحل علمی و کاربردی را در کلاس اجرا می کنند.- گام های پژوهش با ذکر موارد و مثال های مرتبط معرفی شده است .
• از منابع علمی معتبر و تجربیات دیگر پژوهشگران استفاده می نمایند.
• بخش های مربوط به ( متغیر ، فرضیات ، جامعه آماری ، نمونه گیری ، جمع آوری اطلاعات ، و بخش تجزیه و تحلیل در ابعاد آماری ) را در اقدام پژوهی به صورت عملی اجرا می کنند.
• با تکیه بر معلومات و تجربیات خود در راستای قدرتمندی و شرکت در جشنوراه های در سطوح بالاتر می کوشند.
• معلمان تجربیاتشان را با هم به صورت تئوری هم به اشتراک می گذارند.
• از تجربیات همکارانشان و از اقدام پژوهی های آنها در جهت رفع مشکلات کلاسی و مدرسه شان بهره می برند.

اقدام پژوهی در عصر کنونی

در سال های اخیر انقلابی عظیم در عرصه تحقیق و پژوهش رخ داده است . شناخت و کاربرد روش های تحقیق پیشرفت بیشتر در این امر را سرعت بخشیده و راه حل های مناسب پیش روی بشریت قرار داده است .مهمترین عامل تسریع این پیشرفت ، ابداع و به کار بردن روش های علمی تحقیق بوده است .از جمله این شیوه ها می توان به شیوه اقدام پژوهی ( پژوهش در عمل ) اشاره نمود .

این تحول عظیم در امر پژوهش حاصل پژوهش های صاحب نظرانی است که با استفاده از اصول علمی ، پژوهش های ارزشمندی را انجام داده اند و به گردآوری منابع مرتبط با این عنوان پرداخته اند .

به طور کل اهداف مطالعه و آموزش اقدام پژوهی شامل موارد زیر می شود :

1. فراگیری روش بیان و پیگیری مسائل و مشکلات که در محیط پیرامون با آن مواجه هستیم .
2. کسب مهارت لازم جهت اجرای پروژه های اقدام پژوهی
3. کسب مهارت لازم در ارائه گزارش اقدام پژوهی.

ادبیات و پیشینه تحقیق در اقدام پژوهی

عرفانی و همکاران در پژوهشی " نشان دادند که میانگین رتبه کاربرد نظریه های یادگیری، نگرش به نقش شیوه صحیح ارزشیابی، نگرش به استفاده از وسایل آموزشی و کمک آموزشی، انگیزه های کاری معلمان، مدیریت کلاس معلمان درس پژوه از عادی بیشتر است .

برای دانلود بالای هزار عدد اقدام پژوهشی به تفکیک پست سازمانی کلیک کنید

سعیدی نژاد نشان داد که دوره­های آموزش اقدام­پژوهی باعث افزایش به کارگیری تفکر انتقادی در معلمان می­گردد. همچنین پژوهش ايمان زاده نشان داد كه ميزان بكارگيري آموخته­هاي كلاس­هاي اقدام ­پژوهي در كلاس­هاي درس توسط معلمان به تفكيك سابقه كار، امكانات و تجهيزات موجود در مدارس، توان علمي مدرسان دوره، جنسيت (زن و مرد) و نحوه ارزيابي از ميزان يادگيري معلمان توسط مدرسان دوره متفاوت است.

نتایج پژوهش اسكندري

نتایج پژوهش اسكندري نشان مي­دهد كه آموزش اقدام­پژوهي بر عملكرد (آموزشي، پرورشي، پژوهشي، انتشاراتي، خدماتي، رشد حرفه­اي و ارزشيابي) معلمان تأثير مثبت داشته است. صدیق میرعظیمی نشان داد که بین گذراندن دوره­های آموزشی اقدام­پژوهی (معلمان پژوهنده) و علاقه­مندی معلمان نسبت به انجام پژوهش تفاوت معنی­داری وجود دارد.

عبیات نشان داد که دوره­های آموزش اقدام­ پژوهی توانسته است مشارکت دادن دانش­آموزان در تحقیق را افزایش دهد. ساماني و همکار نشان دادند که بكارگيري اين رويكرد مي تواند زمينه ای را براي اصلاح و ارتقاء سطح يادگيري دانش آموزان، برنامه هاي آموزشي، روشهاي تدريس، تدوين استراتژي هاي يادگيري وياددهي و توسعة مهارتهاي حرفه ای درمعلمان مهيا نمايد.

شمس مورکانی نشان داد که شرکت معلمان در دوره­های بازآموزی و ضمن خدمت بـاعث افزایش رغبت آنان به فعالیت­های پژوهشی می­شود.

كيفيت تدريس و مهارت حرفه اي معلمان

كيفيت تدريس و مهارت حرفه اي معلمان نياز آشكار جامعه آموزش دهنده امروز ماست. لذا براي برآورده شدن اين نياز بايستی بپذيريم كه همواره به تجربه هاي معلمان نيازمنديم. به نظر مي رسد براي معلماني كه بخواهند در شرايط كنوني درحرفه خويش موفق باشند، به عنوان«پژوهش درعمل» يك رويكرد نوين و كارا است. چرا كه به وسيله آن مي توانند مشكلات آموزشي خود را چاره جويي كرده و نتايج آن را به عنوان يك تجربه براي همكاران خود كه در موقعيتي مشابه قراردارند، ارائه نمايد.

فعالیت­های زیادی در زمینه گسترش طرح معلم پژوهنده، از سال 1375 در آموزش و پرورش در حال جریان است. گروه­ها و بخش­هایی در این زمینه در حال فعالیت هستند تا بتوانند فاصله موجود بین تحقیق و عمل را از میان برده و معلمان را در جهت اصلاح و بهبود آموزش، رفع مشکلات تدریس و یادگیری مبتلا به کلاس، توانا و خلاق سازند، برنامه معلم پژوهنده، از لحاظ کمی و کیفی گسترش یافته است.

مدل مفهومی اقدام پژوهی

معلمان می کوشند نیازهای متفاوت دانش آموزان را در ارتباط با موفقیت های تحصیلی شان درک کنند و به عنوان یک پژوهشگر در کلاس درس نسبت به روابط میان معلم و دانش آموز، آنچه در کلاس اتفاق می افتد، ارزشیابی فرآیند یاددهی– یادگیری، شناخت بیش تر دانش آموزان و علایق آنها به فهم بیش تری قائل شوند. به علاوه مسئولیت مستقیم ارزشیابی میزان موفقیت دانش آموزان و کیفیت آموزشی خود را برعهده می گیرند و این خود ارزیابی توانایی های معلم را در بهبود فرایندیاددهی– یادگیری تا حدود زیادی بالا می برد. بر اساس آنچه که گفته شد می توان مدل زیر را ارائه و مبنای تحقیق قرار داد:

اقدام پژوهی چه اهدافی را دنبال می کند؟

اقدام پژوهی روش منظم و دقیق برای طرح سوال و جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنهاست که منجر به تولید دانش جدید و ارائه راه حل برای مشکلات با استفاده از مراحل و روش علمی می شود .

می توان گفت اقدام پژوهی عبارت است از :

• رسیدگی ، پژوهش ، مطالعه حقیقت و واقعیت ؛
• تجسس و جستجوی مجدد ؛
• شیوه فکر کردن برای پاسخ به چرایی و چگونگی ؛
• شیوه هدفمند و سیستماتیک اطلاعات مشاهده شده برای یافتن پاسخ یا راه حل مناسب ؛
• شیوه ای جهت توسعه و آزمایش نظریه های جدید .
• اقدام پژوهی به منظور توصیف ، توضیح ، کشف روابط و کنترل پدیده ها انجام می شود .

هدف اولیه شامل روشن کردن مسأله خاصی است که با آن روبه رو شده است و هدف نهایی دستیابی به معلوم کلی و پاسخ به یک سوال یا ارائه راه حل یک مسأله ، رد یا قبول فرضیه و یا گسترش علم می باشد .

ویژگی ها و قواعد اقدام پژوهی چیست ؟

ویژگی های اقدام پژوهی :

نظم و کنترل ، نوآوری ، عینیت ، تعمیم پذیری ، صبر ، جرأت ، دقت ، تخصص ، قاعده تجاهل و رعایت اصل بی طرفی .

1. نظم و کنترل : معلم پژوهنده یک روش منظم است و محقق از گام های متوالی پیروی می کند که به دنبال هم انجام شده و موجب رسیدن به هدف می شود .
2. نوآوری و توسعه ای بودن : در معلم پژوهنده باید بر مسائلی تأکید شود که تکراری نباشد و از زاویه ای جدید به مسأله نگریسته شود و انجام آن منجر به توسعه دانش بشر گردد .
3. عینیت ، واقعی بودن : معلم پژوهنده با پدیده های قابل سنجش و اندازه گیری سرو کار دارد شواهد باید به روش عینی جمع آوری شود .
4. تعمیم پذیری : معلم پژوهنده باید توانایی تعمیم ( عمومیت بخشیدن ) نتایج از مشاهدات محدود به کل را داشته باشد .
5. صب : معلم پژوهنده فعالیتی منظم است که باید با صرف زمان کافی انجام شود و با حوصله تک تک مراحل پیگیری و انجام شود .
6. جرئت : در مواردی ، اجرای یک معلم پژوهنده نیاز به جرأت و شهامت دارد ، زیرا همیشه نتایج حاصل از اقدام پژوهی مورد قبول همگان نیست و مخالفت هایی را به وجود می آورد .
7. دقت : دقت در انجام اقدام پژوهی موجب می شود که در صورت ایجاد شرایط یکسان قبلی بتوان اقدام پژوهی مشابه انجام داد و نتایج را از جوانب مختلف مورد مقایسه قرار داد .
8. تخصص : اقدام پژوهی باید از روش های متنوع و گسترده آگاهی داشته باشد و با تسلط بر آنها و استفاده از مهارت خود ، اقدام پژوهی را انجام دهد .
9. قاعده تجاهل : اقدام پژوه باید ابتدا ذهن خود را از موضوع مورد نظر خالی فرض کند و پیرامون موضوع ، خود را به نادانی بزند ، سپس به پژوهش و تحقیق بپردازد و از هرگونه قضاوت و پیش داوری عجولانه بپرهیزد .
10. رعایت اصل بی طرفی : هر اقدام پژوه دارای علایق ، نظرات ، آرزوها ، باورها و ... خاص خود است . به برخی علاقه مند و نسبت به برخی دیگر بی علاقه و حتی مخالف است . هیچ یک از این موارد در فرِند و ماهیت اقدام پژوهی نباید تأثیر بگذارد .

سوالات بسیار مهم در معلم پژوهنده

1. آیا طرح معلم پژوهنده در تغییر نگرش و بهسازی روش تدریس معلمان، تأثیر دارد؟
2. آیا طرح معلم پژوهنده باعث افزايش بازده و اطلاعات معلمان مي­شود؟
3. آیا طرح معلم پژوهنده بر افزایش به کارگیری تفکر انتقادی در معلمان تأثیر دارد؟
4. آیا طرح معلم پژوهنده بر افزایش انگیزه معلمان برای مطالعه و شرکت در دوره­های بازآموزی و ضمن خدمت تأثیر دارد؟
5. آیا طرح معلم پژوهنده در علاقه­مند کردن معلمان به پژوهش تأثیر دارد؟
6. آیا طرح معلم پژوهنده منجر به افزایش توانایی معلمان، در به کارگیری دانش آموزان در امر تحقیق می­شود؟
7. ترتیب تاثیر پذیری مولفه ها (تغییر نگرش و بهسازی روش تدریس معلمان، افزايش بازده و اطلاعات معلمان، افزايش بازده و اطلاعات معلمان، افزایش انگیزه معلمان برای مطالعه و شرکت در دوره­های بازآموزی و ضمن خدمت، علاقه­مند کردن معلمان به پژوهش، افزایش توانایی معلمان در به کارگیری دانش آموزان در امر تحقیق) چگونه است؟

بررسي نرمال بودن داده­ ها

مولفه هاتقريب z آماره كلموگروف اسميرنوفمقدار احتمال

تغییر نگرش معلمان و بهسازی روش تدریس528/1*019/0

افزايش بازده و اطلاعات معلمان517/2**000/0

افزایش به کارگیری تفکر انتقادی در معلمان490/2**000/0

افزایش انگیزه معلمان برای مطالعه و شرکت در دوره های بازآموزی و ضمن خدمت847/1**002/0

علاقه مند کردن معلمان به پژوهش194/2**000/0

افزایش توانایی معلمان، در به کارگیری دانش آموزان در امر تحقیق و آموزش603/1*012/0

**p<01/0,*p<05/0

نتایج آزمون ويلكاكسون تك نمونه­اي

مولفه هامقدار ميانهآماره ويلكاكسونتقريب zمعناداری

تغییر نگرش معلمان و بهسازی روش تدریس10/416494/06226/10**000/0

افزايش بازده و اطلاعات معلمان00/416509/56901/10**000/0

افزايش به کارگیری تفکر انتقادی در معلمان00/416698/59515/10**000/0

افزايش انگیزه معلمان برای مطالعه و شرکت در دوره­های بازآموزی و ضمن خدمت00/416235/02729/10**000/0

علاقه­مند کردن معلمان به پژوهش00/416268/03654/10**000/0

افزایش توانایی معلمان، در به کارگیری دانش آموزان در امر تحقیق08/416417/55034/10**000/0

**p<01/0

وزن نسبی و رتبه بندی متغییرهای تحقیق

ردیفمولفهوزنرتبه

1تغییر نگرش معلمان و بهسازی روش تدریس44/01

2افزایش به کارگیری تفکر انتقادی در معلمان22/02

3افزایش توانایی معلمان، در به کارگیری دانش آموزان در امر تحقیق11/03

4افزایش انگیزه معلمان برای مطالعه و شرکت در دوره­های بازآموزی و ضمن خدمت10/04

5علاقه­مند کردن معلمان098/05

6افزايش بازده و اطلاعات معلمان021/06

بحث و نتیجه گیری درباره پژوهش در عمل

با نگاهي به نتايج به دست آمده از سوالات اين پژوهش مشخص مي شود كه از ديدگاه معلمان داراي سابقه ي پژوهشي، روش هاي پژوهشي مورد استفاده ي آن ها بر تغییر نگرش معلمان و بهسازی روش تدریس آن­ها تأثير داشته است. يافته­هاي تحقيق با يافته­هاي پژوهش عرفانی و همکاران ، ساماني و همکار، همسو می­باشد .

با توجه به نتایج تحقيق مي توان نتيجه گرفت كه روش هاي پژوهشي مـورد اسـتفاده ي معلمـان بـر كيفيت عملكرد آموزشي آن ها موثر بوده است. بنابراين، معلم يكي از اركان اصلي نظام آموزش و پرورش محسوب مي شود. كه نقشي بي بديل در تحقق اهداف اين نظام دارد. معلمان متخصص، پويا با انگيزه و علاقمند در تحقق اهداف آموزشي نقـش به سزايي دارند. يكي از روش هاي كه مي تواند به اعتلاي اين نقشي آفريني كمك كند مشاركت هـر چـه بيـشتر معلمـان در كـل فرايند آموزش مي باشد و تحقيق ابزاري است كه امكان مشاركت را حتي تا سطوح بالاي تصميم سازي مقدور مي سازد.

فایل ورد اقدام پژوهی

پيشنهاد مي شود ساز وكارهـاي قانوني و اجرايي لازم براي مشاركت خانواده ها در پژوهش هاي معلمان طراحي گردد. از نظر معلمان، طرح معلم پژوهنده باعث افزايش بازده و اطلاعات معلمان مي­شود. يافته­هاي تحقيق با يافته­هاي تحقیق اسکندری، همسو بوده است.

پيشنهاد مي شود با طراحي دوره ها و كارگـاه هـاي آموزشـي، روش هـاي پـژوهش بـه شـيوه ي كاربردي به معلمان آموزش داده شود، همچنین از معلمان داراي سـابقه ي پژوهـشي بـراي اجـراي كارگـاه هايي در مورد چگونگي پژوهش و استفاده از نتايج آن در فرايند آموزش استفاده شود. و نیز بـانكي از گزارش هاي يافته هاي پژوهشي معلمان تأسيس گردد تا امكان بهره برداري از اين تجـارب بـراي سـاير همكـاران نيـز فراهم گردد. پیشنهاد می­شود با فراهم کردن شرایط مساعد برای تشکیل این دوره­ها، زمینه ی انتقاد از شرایط فعلی و نقد نقاط ضعف برای تمامی معلمان ایجاد گشته تا از این طریق با رفع نواقص و معایب، زمینه­ی ارتقاء، رشد و بالندگی برای همه فراهم گردد. از نظر معلمان مجری طرح معلم پژوهنده بر افزایش انگیزه معلمان برای مطالعه و شرکت در دوره­های بازآموزی و ضمن خدمت تأثیر دارد.

توجه به روش هاي پژوهشي

با توجه به اين كه روش هاي پژوهشي مورد استفاده معلمان در بهره گيري از انـواع فرصـت هـاي يـادگيري و ابزار و وسايل متفاوت و متنوع در فرايند آموزش موثر بود است، پيشنهاد مي شود كه نتايج چنين پـژوهش هـايي محتـواي دوره هاي آموزش هاي ضمن خدمت معلمان استفاده شـود. همچنین بخشی از ساعات موظف معلمان به فعالیت­های اقدام­پژوهی اختصاص یابد. پیشنهاد می­شود با افـزایش این دوره­ها، زمینه آموزش­های مکمل و همچنین زمینه­ی افزایش خبرگی حرفه­ای و تخصصی برای معلمان بیش از پیش فراهم گردد. پیشنهاد می­شود که وزارت آموزش و پرورش با همکاری نهادها و سازمان­های ذیربط برای طراحی و برگزاری پروژه­ها و برنامه­هایی در خصوص دوره های آموزش اقدام پژوهی برای معلمان و کادر آموزشی و پرورشی و نیز دانش آموزان اقدام کنند.

پیشنهادات معلم پژوهنده

با توجه به اين كه روش هاي پژوهشي مورد استفاده معلمان در شناسايي روش مناسب آموزشي موثر بوده است، پيشنهاد مـي گـردد شـرايط لازم براي نهادينه كردن فرهنگ پژوهش معلم در قالب برنامه جامع و مدون فراهم گردد تـا از ايـن طريـق روش هـاي آموزشـي اثربخش تر شوند. بـا در اختيـار قـرار دادن مجـلات پژوهشي و كتاب هاي روش تحقيق زمينه هاي لازم براي ايجاد جو علمي و تحقيقاتي در مدارس فراهم گردد. از نظر معلمان، طرح معلم پژوهنده منجر به افزایش توانایی معلمان در به کارگیری دانش­آموزان در امر تحقیق می­شود.

مشاركت دانش آموزان

با توجه به اهميت مشاركت دانش آموزان در فرايند آموزش و تاكيد نظريه هاي جديد روانشناسي يادگيري و آموزش بر اين موضوع، پيشنهاد مي شود مسئولان نظام آموزشي ساز و كارهاي لازم براي انجام پژوهش توسط معلمان را ايجـاد نماينـد تـا بدين وسـيله بسترهاي مورد نياز براي مشاركت هر چه بيشتر دانش آموزان در امر آموزش فراهم شود، با توجه به نقش برقراري رابطه ي سازنده بين دانش آموز و معلم در فرايند ياددهي- يادگيري پيشنهاد مي شود شـرايط مـورد نيـاز براي چنين رابطه اي فراهم گردد. بدين وسيله مي توان ساير معلمان را بـه انجـام پـژوهش و اسـتفاده از نتـايج آن در زمينـه ي رابطه ي سازنده با دانش آموزان تشويق و ترغيب كرد. و در نهایت از دیدگاه معلمان مجری، طرح معلم پژوهنده بیشترین تاثیر را به ترتیب، بر تغییر نگرش معلمان و بهسازی روش تدریس، افزایش به کارگیری تفکر انتقادی در معلمان، افزایش توانایی معلمان در به کارگیری دانش آموزان در امر تحقیق، افزایش انگیزه معلمان برای مطالعه و شرکت در دوره­های بازآموزی و ضمن خدمت، علاقه­مند کردن معلمان، افزايش بازده و اطلاعات معلمان داشته است.

سفارش و خرید اقدام پژوهی

برخي از ويژگيهاي فرايند اقدام پژوهي عبارت است از:

تعهد نسبت به بهبود امور آموزشي:

اقدام پژوهي نوعي مداخله در کار شخص ، با هدف بهبود آن است . اين اقدام امري اتفاقي و خود به خودي نيست ، بلکه از آن دسته ارزش هاي آموزشي اخذ شده است که بايد کشف و از آن ها دفاع شود.

برای دانلود بالای هزار عدد اقدام پژوهشی به تفکیک پست سازمانی کلیک کنید

اقدام پژوهي، گونه اي عمل پژوهشي است که همه امور دنيا را کامل نميدانند و در آن اعتقاد بر اين است که بايد درباره ارزش هاي حرفه اي گفت وگو کرد.

نوع ويژه اي از پرسش پژوهشي:

پرسش هاي ويژه اي که اقدام پژوه مطرح ميکند عبارتند از:

من چگونه مي توانم ...........

............. کار شخصيام

............. درکم نسبت به کار

............. موقعيت آموزشي وسيع تري را بهبود ببخشم ؟

اطلاع از اين نکته حائز اهميت است که پرسش هاي پژوهشي خاص ، و فرضيه ها به طرح هاي پژوهشي ويژه اي ميانجامند.

در حالي که بسياري از اين طرح ها براي اقدام پژوهي مناسب نيستند.

پايش و کنترل نظام دار براي توليد داده هاي معتبر:

يکي از برون دادهاي مهم اقدام پژوهي ميتواند تغيير درک شما نسبت به کار حرفه اي تان باشد. لازم است با توصيف آنکه تفکر شما در طول زمان چگونه تغيير يافته و با تشريح نحوه ي بروز اين تغييرات در نتيجه مطالعه ي اقدامات شخصي بتوانيد نشان دهيد که اين امر چگونه روي داده است . نظام دار بودن گردآوري شواهد در جنبه هاي مختلفي از فرايند اقدام پژوهي حائز اهميت است . بخشي از نظام دار بودن ، شامل گردآوري داده ها به نحوي است که هرکجا با ارزشيابي از اقدامات خود بينش هاي جديدي نسبت به کارتان دست يافتيد بتوانيد به آن شواهد اشاره کنيد. نظام دار بودن بدين معناست که گردآوري داده ها امري تصادفي نيست ، بلکه بايد مرتبط با قسمتي از طرح قبلي انجام گيرد. داده ها بايد تا حد ممکن جامع باشند، زيرا بسياري از بينش هاي مهم بعد از اينکه واقعه اي اتفاق مي افتد بروز ميکنند؛ يعني وقتي که پس از گردآوري کامل داده ها مي کوشيد تا به برداشتي درباره آن ها نايل آييد، ممکن است به بينش تازه و مهمي دست بيابيد.

توصيف هاي موثق و صحيح درباره ي اقدام پژوهی :

پايش و کنترل بر اقدام بايد به توليد داده هايي منجر شود که براي توصيف صحيح آن سودمند باشد. بسياري از اقدام پژوهان با تلفيق ((تفسير)) داده ها با ((توصيف )) آن ها از ميزان صحت گزارش هاي خود مي خواهند.

تبيين کردن اقدام پژوهی :

بهترين هنگام براي تبيين کردن اقدامات ، پس از توصيف دقيق آن ها است . تبيين کردن اقدام ميتواند

شامل موارد زير باشد:

• مشخص ساختن معاني ممکن
• نظريه پردازي
• الگوسازي
• پيوند زدن اقدام با کارهاي ديگر
• توصيفي انتقادي از اقدام

راهبردهايي وجود دارند که ميتوان از آن هابراي تبيين کردن اقدام ياري گرفت . اگرچه در اقدام پژوهي معمولاً به آزمون فرضيه ها نميپردازيم ، بلکه براي تصميم به اقدام در يک موقعيت معين از الگوهاي از پيش تعيين شده استفاده مي کنيم ، اما مطالعه ي پيشينه ي پژوهش هاي انجام شده در زمينه ي اقدام مورد نظر براي ارائه تفسيرهايي درباره ي آن کمک بزرگي به شمار مي آيد. به رغم آنکه گرفتن موضعي انتقادي درباره ي اقدام خود و پيامدهاي آن کاري دشوار است ، داشتن چنين موضعي به منظور تبييني مفيد و موثر، کاملاً اهميت دارد. براي آن که تصويري غيرسوگيرانه از اقدام پژوهي و پيامدهاي آن داشته باشيد، بايد از وجود ديگران نيز براي بررسي تفسيرهاي خود سود جوييد. هرگاه براي توصيف صحيح اقدام خود، داده هاي مناسبي در اختيار داشتيد، ميتوان گفت که وسيله اي براي سهيم ساختن ديگران در اقدام در دست داريد که از طريق آن ميتوانيد داده ها را به بحث بگذاريد و تحليل کنيد. در اين مورد به ويژه ضبط ويديويي کلاس يا کارگاه ميتواند مفيد باشد.

اقدام پژوهی دانشگاه فرهنگیان

با ارائه ي توصيفي صحيح از اقدام که بر داده هاي ويژه اي استوار باشد ميتوان به تبيين برخي از بخش هاي اقدام پژوهي کمک بزرگي کرد.

1. استفاده از خودانديشي: ماري مک کارتي نويسنده ي کتاب ((گفت وگويي با خودم )) فرايند خودانديشي را در قالب اقدام نشان مي دهد. او ميگويد شما ميتوانيد از اين شيوه اقدام پژوهي در سراسر عمرتان بهره ببريد. اقدام پژوهي ، تفحصي کاملاً منطقي در اعمال خودتان است که طي آن يکسره به خود ميگوييد: من دارم چه کار ميکنم ؟چرا دوست دارم اين کار را انجام بدهم ؟ چگونه ميتوانم اين کار را بهبود ببخشم ؟(مک کارتي،٤٩:١٩٩٤).
2. استفاده از حکايت و داستان : راه ديگري براي ارائه يافته هاي اقدام پژوهي استفاده از داستان است . از آنجا که داستان ها مشوق ارائه ي تفسيرهاي متنوع و بديع هستند، براي نويسندگان و خواننده هايشان زاينده و مولد هستند.
3. استفاده از ترسيم : برخي اقدام پژوهان براي خود، تجسم هاي ذهني منحصر به فردي به وجود آورده و آن ها را ترسيم کرده اند تا به درک و فهم تغييراتي که در نتيجه اقدام پژوهي در آن ها پديد آمده ، ياري برساند.

ارزيابي اعتبار داعيه هاي حاصل از نتايج پژوهش :

در اقدام پژوهي اشتراک معنادار تجربه هاي شخصي با تجربه ديگران ، مبناي خوبي براي اعتبار به حساب ميآيند. اين کار در چند سطح روي ميدهد:

- اعتبار اقدام پژوهي در درجه ي اول به پذيرفتن آن نوع تبييني بستگي دارد که افراد درباره کار خود به عمل آورده اند. به عبارت ديگر، به نوعي خود اعتبارگذاري.

- سطح دوم هنگامي است که همکاران ، يعني کساني که با زمينه اي که در آن عمل کرده ايم آشنا هستند، ميتوانند از طريق شواهدي که براي درک ادعاي خود تدارک ديده اند به طور نيابتي به تعيين اعتبار آن ها بپردازند.

- سطح سوم اين است که بتوانيم حقيقتي را که ادعاي کشف آن را داريم در اختيار همگان قرار دهيم و کساني را که ممکن است نسبت به آن غريبه باشند متقاعد سازيم . تعيين اعتبار ميتواند بخشي از فرايند تکوين اقدام پژوهي باشد. اين نکته به ويژه وقتي به وضوح مصداق دارد که آن را بخشي از فرآيند انتقادي و خودانديشانه محسوب کنيم . در واقع ، وقتي اقدام پژوهان کار خود را با همکاران ، دوستان منتقد و دانشجويان به بحث ميگذارند، در حال تبيين اعتبار پژوهش خود هستند. به علاوه ، اعتبارگذاري ميتواند به طور رسميتري صورت بگيرد و بخشي از فرايند پاياني قلمداد ميشود. افزون بر آن ميتوان از طريق ارائه ي مقاله در يک همايش يا انتشار پژوهش در نشريه اي علمي ، بر ميزان رسميت آن بيش از پيش افزود.

عموميت بخشيدن به نتايج :

همگاني کردن پژوهش بهترين راه اعتبارگذاري به آن است . عموميت بخشيدن به نتايج نشان ميدهد که دليلي براي مخفي کاري نداريد و علاقه منديد که ديگران در آنچه روي داده مداخله کنند تا شما را در پيش بردن انديشه تان ياري دهند. شما از طريق گوش دادن به پرسش هاي کساني که بيرون از پژوهش اند ميتوانيد مطالب بسياري بياموزيد. اين پرسش ها، چه بسا به تقويت باورتان نسبت به ادعاهايي که مطرح کرده ايد بينجامد و به جست وجوي شواهد بهتري براي اقناع ديگران در آن زمينه منتهي شود. شايد پرسش ها شما را به سوي اصلاح ادعاهايتان هدايت کند، زيرا شما را قادر مي سازد تا شکاف هاي موجود در مباحثتان راتشخيص دهيد، شکاف هايي که قبلاً متوجه آن ها نشده بوديد.

عموميت بخشيدن به نتايج ، مهيج ترين بخش اقدام پژوهي است . زيرا معمولاً درميابيم که بسياري از مردم در مسائلي که ما داريم شريک اند و ما با نيرويي که از دوستيهاي پژوهشي جديدمان کسب ميکنيم و روح تازه اي که به خاطر ايده ها و مهارت هاي نو در ما دميده ميشود قادر به پيشروي و ادامه کار خواهيم بود.(مک نيف و همکاران ، ترجمه آهنچيان ، ١٣٨٢).

References:

1. Dick, B, “Action learning and action research (Online) ". 1997. Available at http://www.scu.edu .au/schools/gcm/ar/arp/actlearn.html
2. چایپی، پریچهر ؛گویا، زهرا ؛ مرتاضی مهربانی؛ نرگس، ساکی، رضا، "ارزیابی میزان تحقق اهداف برنامه ی معلم پژوهنده"، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره،85، 1383.
3. مهرمحمدي، محمود،"اقدام پژوهی راهبردی برای بهبود تدریس و آموزش"، پژوهشكده ی تعليم و تربيت،1383.
4. شارع پور، محمود، (1386).جامعه شناسي آموزش وپرورش. انتشارات سمت.
5. قاسمي پويا، اقبال، " پژوهشنامه آموزشی". اولین ویژه نامه ی معلم پژوهنده. پژوهشکده ی تعلیم و تربیت،1379.
6. مهرمحمدي، محمود، (1379) . جستارهايي درپژوهش درقلمروآموزش وپرورش. تهران : پژوهشكده تعليم وتربيت
7. حسن زاده،رمضان؛ نجفي،حبيب الله؛آزادي،عبدالله، "عوامل بازدارنده مشاركت معلمان در طرح معلم پژوهنده، چالش جديد در حوزه مديريت و پژوهش"، فصلنامه ي انديشه هاي تازه درعلوم تربيتي،(1)1385،3.
8. Ary, D; Jacobs, L, C; Razavieh, A; Sorensen, C," Introduction to research in education. Seventh Edition". Thomson Wadsworth. Belmont, (2006).
9. عرفاني، نصراله ؛ شبیري، سیدمحمد ؛ صحابت انور ، سعید ؛ مشایخی، مصطفي،"اثربخشی دوره های آموزش درس پژوهی بردانش و مهارت تدریس معلمان دوره ابتدایی"، پژوهش دربرنامه ريزي درسي. سال سیزدهم، دوره دوم، شماره21، 1395.
10. سعيدي نژاد، محبوبه، "بررسي میزان اثر بخشی دوره‌های آموزش اقدام ­پژوهی بر روی عملکرد معلمان شهرستان قرچک". پايان نامه: (کارشناسی ارشد) دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، دانشكده علوم تربیتی، 1391.

سایت اقدام پژوهی

1. ايمان زاده، شهرام ،" بررسی میزان بکارگیری آموخته‌های کلاس­های اقدام‌ پژوهی از سوی دبیران متوسطه شهرستان خدا آفرین در سال تحصیلی ۹۱-۹۰"، پايان نامه (کارشناسی ارشد) دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرند، دانشكده علوم تربیتی،1391.
2. اسكندري، پويا، "تاثیرآموزش اقدام‌ پژوهی برعملکرد معلمان ازدیدگاه مدیران مدارس ابتدایی دخترانه شهرتهران درسال تحصیلی90-89 ". پايان نامه (كارشناسي ارشد)،دانشگاه آزاداسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده روانشناسی وعلوم اجتماعی،گروه علوم تربیتی،1390.
3. صديق ‌ميرعظيمي، سکينه، "بررسي تأثير دوره‌هاي آموزشي اقدام‌پژوهي (معلم پژوهنده) بر رويکرد معلمان به پژوهش". پايان نامه‏ (کارشناسي ارشد): تحقيقات آموزشي. دانشگاه آزاد اسلامي (رودهن). دانشکده روانشناسي و علوم‌تربيتي، 1385.
4. عبيات، محمد،" بررسي ميزان اثربخشي دوره‌هاي آموزش اقدام‌پژوهي از ديدگاه دبيران دبيرستان­هاي شهرستان اهواز"، پايان نامه (کارشناسي ارشد): برنامه‌ريزي درسي، دانشگاه شهيد بهشتي، 1385.
5. سامانی ، سیامک ؛ اردلان ، الهام ، "اقدام پژوهي: رويكردي نوين به نقش معلم در آموزش"، همایش نوآوری در برنامه های درسی دوره ابتدایی،1385.
6. شمس موركاني، غلامرضا، "بررسي علل عدم علاقه معلمان منطقه زرين شهر به فعاليت هاي پژوهشي"، سايت وزارت آموزش و پرورش اصفهان، 1380 .

برای دانلود بالای هزار عدد اقدام پژوهشی به تفکیک پست سازمانی کلیک کنید

فرم تدوین درخواست اختصاصی اقدام پژوهی

دوستان و همراهان عزیز در صورت داشتن هرگونه درخواست اختصاصی تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی می توانید فرم زیر را پر کرده و با ما تماس بگیرید.

منبع : اقدام پژوهی - بانک فایل پژوهشی معلمان